ΤΟΜΟΣ 1 Η πραγματεία του Χ. Ι. Βουλοδήμου: “Περί του ιδιωτικού βίου των αρχαίων Ελλήνων”, θεωρείται η κορυφαία όλων των συναφών εργασιών στην παγκόσμια βιβλιογραφία. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
Επεχείρησα φιλοπονήσαι σύντομον και περιληπτικήν όσον ένεστι πραγματείαν περί του ιδιωτικού βίου των αρχαίων Ελλήνων, ουχί μόνον διότι άξιον προσοχής και ιστορικής μελέτης η εξέτασις του ιδιωτικού βίου έθνους τοσαύτα προαγαγόντος διανοητικά, ηθικά, πολιτικά και πρακτικά φαινόμενα, εξευγενίσαντος την ανθρωπότητα την τε σύγχρονον και την μεταγενεστέραν και δια των ποικίλων και λαμπρών ενεργειών αυτού εκπλήξαντος συγχρόνους τε και μεταγενεστέρους, αλλά και διότι πέποιθα ότι η σπουδή αυτού διατελεί μία των απαραιτήτων αναγκών δια πάντας τους νυν ελευθερίου αγωγής αντιποιουμένους Έλληνας.
Δύο δε μάλιστα εισίν αι αιτίαι αι καθιστώσαι σκοπιμωτάτην ταύτην την σπουδήν και αναπόδραστον υπέρ του νέου ελληνικού πολιτισμού την ανάγκην αυτής. Πρώτον διότι μένει αδύνατος η εξήγησις της πολιτικής ιστορίας και παντός του δημοσίου και υψηλότερου πνευματικού βίου των ευκλεών τέκνων της αρχαίας Ελλάδος· πασίγνωστον ότι ο ιδιωτικός βίος, στηριζόμενος επί του διαρκούς και αναλλοίωτου έθους, προπαρασκευάζει τον δημόσιον άνδρα και φιλόπατριν πολίτην, τον μέγαν και εμπειροπόλεμον στρατηγόν τον πρόμαχον της πατρίου ελευθερίας, τον εμπνεόμενον υπό των ιδεών του περιέχοντος και έπειτα θαυμασίως επιδρώντα εις την μεταρσίωσιν και τον εξευγενισμόν του φρονήματος των ομοφύλων δαιμόνιον καλλιτέχνην. Αλλ’ ενταύθα συμβαίνει ημίν το ατοπώτατον των πραγμάτων· μανθάνομεν περί των ανδραγαθημάτων των μεγάλων της αρχαιότητος ανδρών, στρατηγών τε και στρατιωτών περί της οιονεί εξ απρόοπτου εμφανίσεως εξησκημένων και τελείων ανδρών επί της μεγάλης σκηνής του δημοσίου και πολιτικού βίου, και αρκούμεθα κεχηνότες προς το μεγαλείον αυτών, αμεριμνούντες όλως χέρι του πως ανετρέφοντο και προηλείφοντο εν τω ιδιωτικώ σταδίω, εν τίνι γειτονία και περιστοιχίσει προσώπων και πραγμάτων έζων ως ιδιώται οι παίδες και οι έτι πρεσβύτεροι την ηλικίαν και τηλικαύτα κατορθώσαντες πολίται, ή ποιόν τι καταφύγιον και ποίαι ανάπαυλαι υπεδέχοντο αυτούς μετά τους καθ’ εκάστην δημοσίους αυτών αγώνας. Άραγε ουδέν διδακτικόν και λυσιτελές μάθημα δια τους ιδιώτας, πολίτας και δημοσίους άνδρας των ημετέρων χρόνων έμελλε περιέχειν η εξέτασις τοιούτων ζητημάτων, τοσούτον απτομένων αυτής της ουσίας του πολιτισμού των απαραμίλλων εν τοιαύταις σφαίραις αρχαίων Ελλήνων;
Δευτέρα δε αιτία, δι’ ην θεωρούμεν αναπόφευκτον δι’ έκαστον Έλληνα την τοιαύτην σπουδήν, υπάρχει η μεγάλη ωφέλεια η δυναμένη προκύψαι αυτώ εκ τοιαύτης μελέτης περί την σπουδήν, εκμάθησιν και ακριβή κατάληψιν της τε ιδίας γλώσσης και της αρχαίας δοκίμου, ενδόξου και τοσούτον εξευγενιζούσης το πνευματικόν και ηθικόν του ανθρώπου φιλολογίας. Διότι πέποιθα και παρακαλώ έκαστον εις τοιαύτην πεποίθησιν ότι η απλώς μηχανική και επί τέλους καταπονητική και αηδεστάτη καταντώσα σπουδή του γράμματος, των τύπων και ξηρών και κενών νου φράσεων, εις οιονδήποτε βαθμόν τελειοποιήσεως και αν φθάση, διαμένει όλως ανεπαρκής προς την τελείαν εκμάθησιν της ιδίας γλώσσης, ή πάντως διατελεί ούσα ουδέν άλλο ή ελληνική διαβιώσασα τοσούτους αιώνας και υποστάσα αικίας και ασχημίας, ας αποτρίβει αφ’ εαυτής αδιαλείπτως κατά τον παρόντα χρόνον, ίνα αναφανή εις τον κόσμον υπό μορφήν και ευπρέπειαν ευγενούς κόρης ευγενέστατης και χαριεστάτης μητρός.Η πραγματεία του Χ. Ι. Βουλοδήμου: “Περί του ιδιωτικού βίου των αρχαίων Ελλήνων”, θεωρείται η κορυφαία όλων των συναφών εργασιών στην παγκόσμια βιβλιογραφία. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)
ΤΟΜΟΣ 2 Μετά την προ ικανού χρόνου γενομένην εκτύπωσιν και δημοσίευσιν του Α’ τόμου του ανά χείρας Δοκιμίου προετιθέμην να προβώ αμέσως εις την έκδοσιν τούτου του Β’ τόμου, άτε έχων ετοίμην και τούτου την σύνταξιν. Αλλά και ενταύθα επηλήθευσε το δη λεγόμενον: “Άλλαι μεν βουλαί ανθρώπων, άλλα δε Θεός κελεύει”. Διάφοροι περιπέτειαι του εκπονήσαντος ενέβαλλον αυτόν εις ενδοιασμόν περί της τύχης και ευμενούς
